Maikel van der Vleuten en Kim Emmen
‘Een Olympische Spelen raakt je’
De een kwam onverwacht als debutant in actie, de ander ging als zekerheid vooraf op voor zijn vierde Olympische Spelen op rij. Wat Kim Emmen en Maikel van der Vleuten gemeen hebben, is dat de prestaties met hun paarden in binnen- en buitenland tot de verbeelding spraken. We blikken daarom graag terug op hun memorabele momenten in Parijs.
Tekst Peter van Pinxteren Beeld FEI, Arnd Bronkhorst
Wat voor gevoel is bij jullie blijven hangen na de Spelen?
Kim: “Ik ben super blij en super trots op wat ik daar heb neergezet met Imagine. Ergens in mijn achterhoofd knaagt het nog wel een beetje van die laatste ronde, omdat we de lijn van de dagen ervoor niet hebben kunnen doortrekken. Maar goed, dat is iets waar je weer aan kunt werken. Hopelijk gaat dit over vier jaar nog beter, want dit smaakt wel naar meer.”
Maikel: “Ik kijk terug met dubbele gevoelens. De eerste reden waarom je daar naartoe gaat, is voor de teammedaille. Dit lukte natuurlijk net niet en daar baalden we erg van, omdat ik vond en eigenlijk vind dat we daar een medaille verdiend hadden als je kijkt hoe de paarden sprongen. Ik had de tweede ronde qua strafpunten het minste resultaat en daar was ik wel een dag ziek van. Beauville sprong voor een nulronde en dan gebeurt er zo’n kleine miscalculatie in de driesprong, heb je er een af en kost dit ook nog tijd. Kim en Harrie reden een geweldige ronde. Dan hoor je mensen zeggen: ‘Harrie had die tijdfout niet moeten hebben.’ Dat zag ik anders, want hij reed echt naar het kunnen van zijn paard. Dus die landenwedstrijd was zuur. Maar buiten dat heb ik een geweldige week gehad. Mijn medaille kwam goed uit voor de paardensport na al die vierde plaatsen. Voor mij is het uiteindelijk goed geëindigd, maar wel vervelend voor de anderen dat ze die verdiende medaille niet gekregen hebben.”
De Olympische Spelen waren dit keer dichtbij. Heeft dit extra support voor jullie opgeleverd?
Kim: “Mijn ouders waren er de gehele tijd, maar die komen sowieso vaak naar concours. Ook de eigenaren, Eric, Conny en haar dochter Joy, waren daar en heel veel vrienden en kennissen. Die komen normaal ook wel op de concoursen, maar nu was iedereen daar op dezelfde plek. Buiten de wedstrijden om kon je contact met elkaar hebben, maar niet direct na de proef. Het publiek was gescheiden van ons en moest weg. Je kon dus niet even met elkaar nagenieten. Dat was wel jammer.”
Maikel: “Ik weet nog dat dit in Londen in 2012 beter was. Daar zat een leuk barretje direct aan het terrein. Je kon er gezellig met elkaar wat kletsen en iets drinken. Dat is voor de supporters ook leuker. Mijn vriendin en mijn vader waren er nu alle dagen bij. Mijn kinderen en mijn moeder niet. Die hebben vanuit thuis meegeleefd. Mijn moeder vindt het nogal spannend en is dan liever thuis. Er waren ook een paar vrienden van mij en het was leuk om supporters met een spandoek te zien, die je wat trouwer volgen. Toch mooi dat ze die moeite nemen. Je zag aardig wat oranje op de tribunes. We waren als klein landje goed vertegenwoordigd. En dan op die prachtige locatie, die was echt uniek…”
Maikel: ‘Het ultieme werd gevraagd in het finaleparcours. Hier zat alles in’
‘Ik heb nu vier Spelen gereden en op alle vier tranen in mijn ogen gehad’
Maikel van der Vleuten
De 36-jarige Maikel van der Vleuten uit Someren is al vele jaren een vaste waarde voor de TeamNL-equipe. Hij maakte in 2011 zijn debuut op een EK met zijn voormalige nummer één Verdi TN. Met deze beroemde hengst won hij teamzilver op de Olympische Spelen van Londen en was hij er ook bij in Rio de Janeiro. Met zijn huidige topper Beauville Z N.O.P., in eigendom van de Spaanse Marta Ortega, won hij drie jaar geleden in Tokio ook al individueel brons.
De aanloop naar de eerste wedstrijd was natuurlijk niet fijn. Willem Greve moest afhaken, omdat zijn paard niet het goede gevoel gaf. Hoe hebben jullie dit ervaren?
Maikel: “Ik zag deze niet aankomen, moet ik zeggen. Ik vroeg Willem toen hij na de warming-up het voorterrein op kwam of zijn paard goed aanvoelde, maar zag wel aan hem dat dit niet het geval was. We wisten dat het paard van Kim haar wel een heel goed gevoel gaf en toen was de keuze om de switch te maken een logische.”
Kim: “Ik moest als eerste de baan in bij de warming-up. Ik was klaar, stapte de piste uit en keek nog achterom hoe Willem sprong. Dat zag er eigenlijk wel goed uit, dus ik dacht ‘mijn concours is klaar’. Ik ben toen snel naar de stal gestapt voor Imagine, want het was warm en op stal hadden we airco. Toen kwam Jos (Lansink, red.) de stal in en zei: ‘Ben je er klaar voor, want je moet aan de bak!’ Dat was eigenlijk het enige dat er gezegd werd. Maar ik was er zeker klaar voor. Imagine voelde echt goed, waarbij ik moet zeggen dat hij me eigenlijk overal waar ik met hem binnenrijd dat makkelijke gevoel geeft. Er waren veel mensen die het hoog en moeilijk vonden, maar ik heb dat zo niet ervaren met hem. Zelfs niet op de laatste dag. Hij was wel wat moe, maar de moeilijke stukken sprong hij eigenlijk het beste. De week na de Spelen moest ik met andere paarden in Houten springen en dat was eigenlijk lastiger, ha ha.”
Jullie prestaties, met die drie nulrondes op een rij, maakten veel los. Wat kreeg je daarvan mee?
Kim (lachend): “Ik zag aan mijn Instagramaccount dat ik veel nulronden had gereden. Ik kreeg zóveel berichten binnen. Direct de eerste dag al. Na afloop zat ik telkens een half uur in een busje en had ik tijd om er eens rustig naar te kijken.”
Kim: ‘Telkens als Imagine zo goed sprong, kwamen de emoties los’
Je staat bekend als heel nuchter, maar na je prestaties kwamen emoties naar boven die we niet eerder bij je hebben gezien.
“Ja dat klopt, maar dat kwam mede door de wijze waarop Imagine bij mij is gekomen, met het verhaal daarachter met de eigenaren. Conny heeft hem gefokt met haar man René, die vorig jaar overleden is en ook een vriend van Eric was. Vervolgens is Eric mede-eigenaar geworden en kon ik Imagine, waar echt veel vraag naar was, gaan rijden. Imagine heeft ons allemaal samengebracht en telkens als hij in Parijs zo goed sprong, kwamen de emoties bij Conny en mij los.”
Die betrokkenheid van de eigenaren is goud waard. Voor jou geldt hetzelfde, Maikel, met Marta Ortega?
“Ja, dat is echt een super eigenaar. Normaal komt ze drie tot vijf concoursen per jaar kijken en nu was ze er de hele week. Ze had zoiets ook nog nooit meegemaakt. Net als bij Eric en de andere mensen rondom Imagine geldt dat dit pure liefhebberij is. Dat is zeer waardevol.”
Voor jou Kim was ook bijzonder dat je na Angelique Hoorn pas de tweede amazone bent die voor Nederland in actie komt bij het olympische springen. Hoe zou het komen dat dit er tot heden zo weinig zijn?
Kim: “Ik heb die vraag al van heel veel mensen gehad. Waarom zijn er zo weinig vrouwen die dit presteren? Ik kan er eigenlijk geen antwoord op geven.”
Maikel: “Dat is wel opvallend ja. Op het moment zijn er aardig wat goede amazones in de topsport, maar bij ons in Nederland valt dat wat tegen. Terwijl er in de basissport best veel goede amazones zijn.”
Kim: “Het enige dat ik er vanuit mijn eigen ervaring over kan zeggen, is dat ik heel eigenwijs ben en mezelf niet snel van mijn stuk laat brengen. Ik denk dat dit bij vrouwen soms anders kan liggen en dan werkt dat laatste stukje karakter misschien niet in je voordeel.”
Maikel: “Figuurlijk gesproken moet je als vrouw wel ballen hebben in onze sport. Dat maakt het natuurlijk niet simpel.”
‘Hopelijk gaat dit over vier jaar nog beter, want dit smaakt wel naar meer’
Kim Emmen
De 29-jarige Kim Emmen uit Raamsdonkveer debuteerde vorig jaar voor TeamNL op het EK met Inflame Go en kende in Parijs haar eerste optreden op een Olympische Spelen. Dit deed ze met Imagine, die ze sinds de tweede helft van 2023 onder het zadel heeft. Imagine is in eigendom van Conny en Joy Viscaal en van Eric Berkhof. De laatste is met zijn stal ‘De Margaretha Hoeve’ tevens de werkgever van Kim en een trouwe sponsor van de paardensport.
Als we het dan over historie schrijven hebben, heb jij dat zeker gedaan met Beauville Z N.O.P. Jullie zijn pas de derde combinatie ooit met twee individuele olympische medailles op rij en winnen tussendoor ook nog brons op het WK. In één woord uniek.
Maikel: “Ja, dat zegt ook veel over Beauville en is wel speciaal. Er zijn meer ruiters die echt goed kunnen rijden, maar dan moet het wel nog allemaal lukken. Je hebt in Parijs ook gezien dat er combinaties zijn die normaal vooraan staan en waarbij nu opeens iets gebeurt, al zie je dat vaker op de Spelen.”
Kim: “Ik vind het zo knap dat Maikel al zo lang dezelfde lijn erin kan houden om iedere keer op het goede moment te pieken.”
In de aanloop naar die individuele finale was het nog wel vaak net niet. Volgens mij baalde je daar wel van?
Maikel: “Dat klopt. Ik had namelijk het gevoel dat Beauville zeker zo goed was als op die andere kampioenschappen. Hij was voor zijn doen recht op de sprong en sprong ook nergens geforceerd. Zo’n grote piste ligt hem wel. Dan kan ik beter zijn galop gebruiken en vermogen creëren. Op dinsdag heb ik alles op alles proberen te zetten en dat lukte.”
Maikel: ‘Mijn medaille kwam goed uit voor de paardensport’
Uiteindelijk bleven er in dit wereldveld maar drie combinaties over voor de barrage en had de parcoursbouwer het geweldig gedaan. Had je dat kleine aantal verwacht?
“Het is inderdaad niet makkelijk om op dat niveau drie foutlozen te krijgen en tegelijk geen slechte parcoursen van anderen te zien. Ik vond het qua parcoursbouw wel op alle vlakken maximaal. Het ultieme werd gevraagd, qua afstanden, controle, moeilijkheidsgraad van de hindernissen, lengte van het parcours. Hier zat alles in.”
Zoals we eerder bij Kim zagen, kwamen bij jouw foutloze rit ook emoties die we eigenlijk niet snel bij je zien.
“Het is moeilijk te beschrijven hoe dat precies komt. Je leeft zo lang naar deze wedstrijd toe. Het is het hoogst haalbare en vooral de laatste maanden richting de Spelen heeft iedereen het er wel over. Je moet er zoveel voor doen in de voorbereiding en ook wedstrijden laten schieten om alles goed op orde te hebben. Ik heb veel Grands Prix gereden met wel een miljoen prijzengeld. Als je daarin iets presteert, ben je blij, maar een Olympische Spelen raakt je. Ik heb er nu vier gereden en op alle vier tranen in mijn ogen gehad. Op welke manier dan ook, uit blijdschap of uit verdriet maakt niet uit. Er gebeurt iets met je op dit evenement. Dat geldt voor alle sporters. Ik heb die tenniswedstrijd van Novak Djokovic gezien. Die heeft denk ik al meer dan 150 miljoen prijzengeld gewonnen en nu wint hij zo’n plakje en breekt helemaal.”
Harrie Smolders: ‘Uricas bouwt aan zijn legacy’
De derde ruiter én Brabander van het olympische springteam was Harrie Smolders. Hij imponeerde eveneens met zijn Uricas v/d Kattevennen en eindigde de individuele finale als veertiende. Smolders baalde ook van de ontknoping van de landenwedstrijd, maar houdt oog voor de andere kant van de (team)medaille, en zegt: “We hebben alle drie goed gereden, het nergens laten liggen, maar het viel net niet goed. We kunnen heel tevreden zijn over hoe de paarden in vorm waren en je merkt dat heel veel mensen daarvan genoten hebben. Dat krijg je terug, zelfs van buiten de paardensport, en geeft mij veel voldoening.”
Smolders rijdt Uricas voor de Belgische familie Spronken, ook aanwezig in Parijs. Wijlen Leon Spronken ontdekte Uricas op jonge leeftijd en diens neef Caius bracht de topatleet ruim drie jaar geleden onder bij Smolders. De nu twaalfjarige hengst is alweer het zesde paard dat hij voor TeamNL uitbrengt op een mondiaal kampioenschap. “Mijn focus ligt wel op telkens weer een nieuwe topper te vinden, deze te ‘maken’ en zo goed mogelijk naar een kampioenschap te brengen”, aldus Smolders. “Uricas heeft heel mooi kunnen rijpen naast mijn andere paarden, zoals Monaco N.O.P., Darry Lou en Bingo du Parc. Hij heeft veel kilometers kunnen maken om ervaring op te doen en hoefde niet als eerste paard ingezet te worden. Vorig jaar kende hij zijn doorbraak, maar dit jaar stond hij er echt op elke moment dat hij er moest staan. De Spelen waren pas zijn zesde internationale concours en ik heb hem heel mooi naar zijn topvorm toe kunnen werken.” Naast de prachtige resultaten beschikt Uricas over de X-factor; bloedmooi en springen uit het boekje! Smolders: “Die feedback krijg ik van veel mensen. De ronden van dit paard blijven hangen. Hij bouwt zo aan zijn eigen legacy.”
Terugblikken met Jos Lansink
TeamNL bondscoach Jos Lansink (op de foto met prinses Amalia) is trots op de wijze waarop ‘zijn’ ruiters reden en hun paarden sprongen, maar de ontknoping in de landenwedstrijd doet de sportman in Lansink zeer. “Het is gewoon jammer als je er zo dichtbij bent en dan alsnog een medaille mist. Het is maar afwachten of je over vier jaar weer zulke paarden en ruiters bij elkaar krijgt, laat staan of je dan weer zo ver komt.” De grootste pech zat in de rit van Maikel, aldus Lansink. “Dat was een ongelukkige situatie in de driesprong, maar Maikel herpakte zich ongelofelijk, want dat had nog veel slechter kunnen aflopen. Als dat niet was gebeurd, strijd je zomaar voor goud in een barrage tegen de Britten.”
Het op de valreep wegvallen van Willem Greve was natuurlijk een eerste domper, maar daar stond vertrouwen in reserve Kim Emmen tegenover, iets dat zich op prachtige wijze uitbetaalde. Lansink: “Kim heeft in Rotterdam al laten zien onder druk heel goed te presteren. Dat gaf voor mij de doorslag haar te selecteren. De wijze waarop ze inviel, is iets waar je alleen maar op kunt hopen. Ze reed alsof ze een rondje rond de kerk aan het rijden was. In de individuele finale was de tank weliswaar wat leeg, maar zij kan tevreden terugkijken.”
Uiteindelijk was Nederland het enige land met drie ruiters in de individuele finale, met een hoofdrol voor Van der Vleuten. “Het zegt alles over deze combinatie dat ze al drie keer op rij die medaille winnen”, zegt Lansink. “Die twee kennen elkaar door en door en dan geeft hun ervaring nog de doorslag. Harrie had in principe ook meer verdiend, als je kijkt naar de wijze waarop zijn paard sprong. Dat geluk moet je een beetje hebben op een kampioenschap en voor ons viel dat kwartje net niet altijd de goede kant op.”